Nhu cầu đối với các tác phẩm cực kỳ đương đại có thể đã giảm bớt nhưng có rất ít dấu hiệu cho thấy doanh số bán hàng sụt giảm, các hãng ở New York cho biết.
Jean-Michel Basquiat, El Gran Espectaculo (Sông Nin), 1983. Được phép của Christie’s Images Ltd.
Các nhà đấu giá ở New York đang dự tính doanh số bán hàng mùa xuân của họ có thể mang lại hơn 2,2 tỷ USD, bất chấp những lo ngại rằng thị trường nghệ thuật có thể đang nguội lạnh, ngay cả với các tác phẩm đương đại được các nhà sưu tập coi là rủi ro trong thời kỳ kinh tế bất ổn và các tác phẩm đắt nhất mà những người ký gửi có thể được giữ lại với bối cảnh kinh tế vĩ mô không chắc chắn. Đáng chú ý là tháng này không có bất kỳ tác phẩm nào có ước tính chín con số, hoặc thậm chí ước tính ở mức cao nhất là tám. Không có kiệt tác của Georges Seurat, bức chân dung Marilyn hay bức Thảm họa của Andy Warhol để thử khẩu vị của những kẻ săn chiến lợi phẩm rủng rỉnh như những mùa gần đây.
Các nhà buôn nói rằng các yếu tố như chiến tranh, ngân hàng phá sản, những dự báo chính trị không chắc chắn và lãi suất tăng cao không ngăn cản hoàn toàn các nhà sưu tập giàu có mua tác phẩm nghệ thuật, nhưng thừa nhận rằng nền kinh tế hỗn loạn có thể khiến họ không lặp lại các kỷ lục đấu giá trong vài năm qua.
“Tôi sẽ không nói rằng thị trường đang bị ảnh hưởng. Tôi nghĩ nó vẫn rất mạnh và rất ổn định,” Emily Kaplan, đồng trưởng bộ phận đấu giá buổi tối thế kỷ 20 của Christie’s cho biết. “Kết quả đấu giá chưa từng có mà chúng ta đã thấy trong hai năm qua có thể đã giảm bớt một chút.”
Christie’s New York sẽ dành nhiều đợt bán cho các bộ sưu tập của một chủ sở hữu trong tháng này, bao gồm các tác phẩm từ các bộ sưu tập của doanh nhân Chicago Alan Press và vợ Dorothy, ủy viên Viện Nghệ thuật Đương đại Boston, Gerald Fineberg, và Sophie Danforth, người có gia đình thành lập Trường Thiết kế Rhode Island. Cũng hướng đến sàn đấu giá là các tác phẩm từ bộ sưu tập của tỷ phú xuất bản SI Newhouse và người đồng sáng lập Microsoft Paul Allen. Christie’s ước tính doanh số bán hàng trong tháng 5 của hãng sẽ mang lại từ 760 triệu đến 1,1
René Magritte, Đế chế ánh sáng, 1951. Được phép của Sotheby’s.
Kaplan nói: “Việc kể một câu chuyện về các bộ sưu tập giúp các nhà sưu tập thấy những tác phẩm này đặc biệt như thế nào. Đó là lý do tại sao chúng tôi thích bán các bộ sưu tập, để có thể kể những câu chuyện thú vị này, khách hàng của chúng tôi phản hồi rất tốt”. Năm ngoái, Christie’s đã thu về 1,6 tỷ USD từ hai lần bán bộ sưu tập của Allen.
Trong buổi đấu giá thế kỷ 20 của Christie’s vào ngày 11 tháng 5, bức tranh Burning Gas Station [Trạm ga cháy] (1966-69) của Ed Ruscha từ bộ sưu tập Press được ước tính với giá từ 20 đến 30 triệu USD. Theo Christie’s, đây là bức tranh thứ hai trong sê-ri Stations [Các trạm] của Ruscha được bán đấu giá.
Cố vấn nghệ thuật Lisa Schiff, người sáng lập công ty Tư vấn nghệ thuật SFA có trụ sở tại New York, cho biết: “Đối với tôi, đó là tác phẩm biểu thị toàn bộ cuộc cách mạng công nghiệp vừa qua và cả thế kỷ 20. Tôi hy vọng ai đó sẽ có được nó, và tôi hy vọng nó sẽ tăng giá cao.”
Christie’s cũng đang tập trung vào việc làm nổi bật các nghệ sĩ nữ và thúc đẩy thị trường của họ, Kaplan nói. Một nửa số lô trong phiên đấu giá thế kỷ 21 vào ngày 15 tháng 5 là của các nghệ sĩ nữ.
Kaplan cho biết thêm: “Thị trường nhìn chung nhận thức được rằng tác phẩm của các nghệ sĩ nữ và nghệ sĩ da màu đã bị định giá thấp. Rất nhiều nhà sưu tập đang coi đó là một khoản đầu tư thông minh… và muốn tập trung vào nhiều nghệ sĩ hơn và đảm bảo rằng bộ sưu tập của họ mang tính đại diện hơn.”
Những tượng đài Basquiat
Cuộc đấu giá buổi tối thế kỷ 21 của Christie’s dẫn đầu bởi tác phẩm El Gran Espectaculo (Sông Nin) (1983) của Jean-Michel Basquiat, một bức tranh sơn dầu khổng lồ dự kiến sẽ thu về khoảng 45 triệu USD. Đây không phải là tác phẩm Basquiat hoành tráng duy nhất được đưa ra trong mùa này. Ba đêm sau, Sotheby’s New York sẽ đưa ra Now’s the Time [Đến lúc rồi] (1985), bản tái hiện của Basquiat từ bản thu âm cùng tên năm 1945 của huyền thoại nhạc jazz Charlie Parker. Sotheby’s ước tính bức tranh sẽ được bán với giá khoảng 30 triệu USD trong lần đấu giá đầu tiên, sau nhiều thập kỷ nằm trong bộ sưu tập của nhà xuất bản tạp chí Peter Brant, người duy nhất sở hữu bức tranh. Đây là một trong những tác phẩm có giá trị nhất được Sotheby’s giới thiệu trong tháng này, dự đoán doanh số bán hàng trong tháng 5 của họ sẽ đạt từ 732,3 triệu đến 1 tỷ USD.
Louise Bourgeois, Nhện, 1996. Được phép của Sotheby’s.
Trong cùng một buổi đấu giá nghệ thuật đương đại, Sotheby’s sẽ giới thiệu tác phẩm Spider [Nhện] (1996) cao 3m của Louise Bourgeois, có khả năng sẽ phá vỡ ít nhất một kỷ lục đấu giá. Sotheby’s cho biết ước tính của nó là từ 30 đến 40 triệu USD, mức cao nhất từ trước đến nay đối với một tác phẩm của Bourgeois. Nếu nó được bán với giá ước tính thấp, nó có thể sẽ trở thành tác phẩm Bourgeois có giá trị nhất được bán đấu giá, đánh bại 28 triệu USD (32,1 triệu USD có tính phí) của một phiên bản Spider khác (1996), đấu giá tại Christie’s vào tháng 5 năm 2019. Nếu giá của nó tăng lên mức ước tính cao nhất, nó có thể cạnh tranh với kỷ lục của bất kỳ tác phẩm nào của một nghệ sĩ nữ được bán đấu giá, hiện do Jimson Weed của Georgia O’Keeffe (1936) nắm giữ, được người thừa kế Walmart, Alice Walton mua với giá 44,4 triệu USD (có phí) năm 2014.
Insel im Attersee (1901-02), một bức tranh cảnh hồ hiếm hoi của Gustav Klimt, dự kiến sẽ bán được khoảng 45 triệu USD tại Sotheby’s trong buổi đấu giá nghệ thuật hiện đại vào ngày 16 tháng 5. Một lô khác là Chân dung thần Chiến tranh (khoảng năm 1620) của Peter Paul Rubens, ước tính từ 20 đến 30 triệu USD. Bức tranh xuất xứ từ một nhóm tác phẩm vướng vào vụ ly hôn phức tạp giữa cựu ủy viên Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan Mark Fisch và cựu thẩm phán Rachel Davidson. Mười bức tranh Baroque khác từ bộ sưu tập của họ — bao gồm cả một bức khác của Rubens — đã mang về tổng cộng 49,5 triệu USD có tính phí tại Sotheby’s vào đầu năm nay.
Gustav Klimt, Insel im Attersee, 1901-02. Được phép của Sotheby’s.
Một buổi đấu giá chuyên vào buổi tối và một chuỗi đấu giá ban ngày của nghệ thuật đương đại đã được Sotheby’s dành riêng cho bộ sưu tập của cố giám đốc điều hành âm nhạc Warner Bros, Mo Ostin, người có các tác phẩm của René Magritte, Cy Twombly, Willem de Kooning, Basquiat, Joan Mitchell, Cecily Brown, Takashi Murakami và Pablo Picasso được ước tính hơn 120 triệu USD.
Tại Phillips, buổi đấu giá tối duy nhất sẽ do Banksquiat của Banksy dẫn đầu. Boy and Dog in Stop and Search [Cậu bé và chú chó, dừng lại và lục soát] (2018), một bức tranh do nghệ sĩ người Anh thực hiện để đáp lại triển lãm Basquiat năm 2017 ở London. Trên một bức tường gần Trung tâm Barbican, nơi tổ chức triển lãm, Banksy đã phun sơn nên một nhân vật lấy cảm hứng từ bức tranh Boy and Dog in a Johnnypump [Cậu bé với chú chó và vòi chữa cháy] (1982) của Basquiat đang bị hai sĩ quan cảnh sát London khám xét. Phiên bản trên toan này, được Banksy trưng bày vào năm sau, ước tính bán với giá từ 8 đến 12 triệu USD. Bức tranh là tác phẩm có giá trị nhất được giới thiệu trong tháng này tại Phillips, dự kiến buổi đấu giá tối và hai buổi đấu giá ngày sẽ thu về từ 92,5 đến 133 triệu USD.
Cùng trong buổi đấu giá tối với Banksy, hai tác phẩm điêu khắc thời kỳ đầu của Yayoi Kusama, Red Stripes [Sọc đỏ] (1965) và Blue Spots [Chấm xanh] (1965), được ước tính 2,5 đến 3,5 triệu USD mỗi tác phẩm. Robert Manley, phó chủ tịch, đồng trưởng bộ phận nghệ thuật thế kỷ 20 và đương đại toàn cầu của Phillips, cho biết Kusama là một trong những nghệ sĩ đang sống được yêu thích nhất trên toàn cầu — là chủ đề hợp tác liên tục với Louis Vuitton, thương hiệu xa xỉ lớn nhất thế giới — nhưng tác phẩm ban đầu của bà vẫn “cực kỳ hiếm” được đấu giá. Ông nói thêm, thật phi thường khi nhà đấu giá đưa ra hai tác phẩm cùng một lúc, đồng thời chỉ ra rằng Kusama rất tự hào về hai tác phẩm, đã chụp ảnh vô số lần cùng với chúng.
‘Thị trường của bà đang ở mức mạnh nhất’
Manley nói: “Đó là một trong những khoảnh khắc tuyệt vời khi lịch sử nghệ thuật và thị trường nghệ thuật đồng nhất với nhau, bởi vì thị trường của bà không thể mạnh hơn. Năm ngoái, Phillips đã lập kỷ lục đấu giá cho Kusama khi tác phẩm Untitled (Nets) [Vô đề (Lưới)] (1959) của bà được bán với giá 10,5 triệu USD (có tính phí).
Trong khi các nhà đấu giá lạc quan về doanh số trong tháng này, một số nhà sưu tập tỏ ra thận trọng hơn khi mua tác phẩm nghệ thuật, các nhà buôn cho biết. Báo cáo Art Basel và UBS Art Market mới nhất, được công bố vào tháng trước, cho thấy doanh số bán đấu giá đã giảm 2% trong năm ngoái xuống còn 30,6 tỷ USD (bao gồm cả doanh số bán công khai và bán riêng), phần lớn là do tỷ lệ tham gia thấp ở Trung Quốc khi Covid-19 phong tỏa làm đình trệ doanh số mùa thu. Theo báo cáo, thị trường đấu giá cao cấp có khả năng phục hồi tốt nhất, với các tác phẩm có giá trên 10 triệu USD tăng 12% về giá trị—phần duy nhất của hoạt động kinh doanh tăng trong năm ngoái.
Trong thời kỳ kinh tế bất ổn, các nhà sưu tập giàu có có xu hướng tập trung vào việc mua tác phẩm của các nghệ sĩ lâu đời hơn, những người mà họ tin rằng ít rủi ro đầu tư hơn so với các nghệ sĩ đương đại thời thượng, những người có tác phẩm đã truyền cảm hứng cho những cơn cuồng đầu cơ trong những năm gần đây. Trong khi các nhà đấu giá và nhà buôn nói rằng họ đã quan sát thấy cảm giác chậm chạp của các nhà sưu tập trong bối cảnh các yếu tố thị trường không chắc chắn, họ không dự tính rằng điều đó sẽ ảnh hưởng đến các cuộc đấu giá tháng Năm.
Lucius Elliott, người đứng đầu Sotheby’s The Now, chuyên dành cho các tác phẩm nghệ thuật được tạo ra trong hai thập kỷ trước, cho biết: “Mọi người đã nhanh chóng báo trước tác động của suy thoái kinh tế và ý tưởng về sự thất bại của thị trường nghệ thuật. Dựa trên lợi nhuận mà chúng tôi có được từ những người bảo lãnh bên thứ ba và lợi nhuận sơ bộ đã có, nó không giống như một thị trường gấu.” Mặc dù vậy, ông nói thêm, đã có sự “hạ nhiệt” trong một số lĩnh vực của thị trường.
So với vài năm trước, Manley nói, người mua đang “kén chọn hơn một chút”. Do đó, thị trường có thể “bớt sôi động hơn một chút”.
Nguồn: The Art Newspaper
Lược dịch bởi Viet Art View