Ngày 4.10.2022, tại Paris, phiên đấu số 14 mang tên Indochine của nhà đấu giá Lynda Trouvé sẽ đấu online. Đáng chú ý nhất trong phiên có 2 lot 149 và 150. Đây là hai bức tranh lụa miêu tả cảnh sinh hoạt của người Việt khu vực phía Bắc những năm đầu thế kỷ 20.
Lot 149 có tên “Les joueurs de cartes – Người chơi bài”, khoảng 1930, lụa, 81x92cm
Lot 150 có tên “Le devin Kinh Dich – Xem quẻ (tạm dịch)”, khoảng 1930, lụa, 60x76cm
Lot 150 có tên “Le devin Kinh Dich – Xem quẻ (tạm dịch)”. Khoảng 1930. Lụa. 60x76cm
Thông tin về tác giả của hai bức tranh được NĐG chú thích như sau: “Bức tranh được ký Tran Binh”, có con dấu, có chữ ký và tiêu đề bên trái trên mặt tranh, sáng tác khoảng 1930, tranh được đặt trong khung Gardin như lúc ban đầu. Thuộc sở hữu của Léopold de Stabenrath, phóng viên báo chí tại Việt Nam (Hà Nội) 1975-1997. Chữ ký TRAN BINH có thể liên tưởng đến TRẦN BÌNH LỘC… Giá ước đấu: 30-50k eur.
Lot 149 có tên “Les joueurs de cartes – Người chơi bài”. Khoảng 1930. Lụa. 81x92cm
Khi ngắm “Chơi bài” và “Xem quẻ” Viet Art View liên tưởng đến bức tranh lụa “Đánh bài tam cúc”, 1930, 60x71cm có nội dung, chủ đề tương tự của họa sĩ Thang Trần Phềnh (1895-1972). “Đánh bài tam cúc” đã tham gia triển lãm Thuộc địa Paris 1931, được treo trong sảnh lớn của Grand Palais des Champs Eslysées” (theo sách Thang Trần Phềnh của tác giả Ngô Kim-Khôi).
THANG TRẦN PHỀNH (1895-1972). “Đánh bài tam cúc”. 1930. Lụa. 60x71cm
Quay về câu chuyện hai bức tranh. Trên thực tế, nếu chỉ ngắm, quan tâm đến bề mặt bức tranh thôi thì rõ ràng đây không phải là một bức tranh bắt mắt về mặt thị giác bởi không có chủ đề thiếu nữ xinh, em bé bụ bẫm, hoa đẹp, phong cảnh làng quê non nước hữu tình như trường phái lãng mạn của các họa sĩ trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương thời kỳ đầu. Nhưng, đây là một bức tranh đáng ngắm kỹ, nhìn lâu. Bức tranh khắc họa hình ảnh một nhóm người xem quẻ và chơi bài… là hai trong rất nhiều hoạt cảnh sinh hoạt đời thường của người Việt đầu thế kỷ 20.
Nếu “Xem quẻ” toát lên vẻ thần bí, cổ quái thì “Chơi bài” lại say sưa cảm giác đỏ đen… nhưng chúng đều toát lên một ma lực hấp dẫn từ việc không đoán định được sự kế tiếp ngay sau đó là gì. Nếu “Xem quẻ” chờ lời phán đoán số của thầy bói về cuộc đời vừa mơ hồ, vừa thực tế; thì “Chơi bài” cũng là trạng thái suy nghĩ và chờ may rủi.
Cả hai bức tranh đều mong chờ ván cờ mang tên “sự may rủi của số phận”. “Tương lai ngắn” cho đánh bài và “tương lai dài” cho xem quẻ. Vì vậy, mua để sưu tập thì nên. Mua để làm thương mại thì khó bởi những lý do sau đây:
– Thông tin về họa sĩ còn mơ hồ. Để sưu tập thì vấn đề thông tin tác giả, xuất xứ là rất quan trọng. Ở đây thì tranh có thể là Trần Bình – một nghệ nhân dân gian nào đó hoặc họa sĩ Trần Bình Lộc nổi tiếng.
– Bức tranh cổ quái, toát lên vẻ ma mị gì đó nhưng chưa bắt mắt về thị giác. Hòa sắc trầm, màu đã trầm xuống (do thời gian), dù chất lượng bề mặt khá tốt so với bức tranh có tuổi đời gần trăm năm (từ 1930). – Không những thế giá thì khá khởi điểm đã khá là đắt đỏ. Từ 30-50k eur. Với số eur như thế, người sưu tập hoàn toàn có những sự lựa chọn tốt hơn cho một bức tranh của họa sĩ có tiếng, tốt nghiệp trường CĐMTĐD.
…Nhưng đã là tác phẩm nghệ thuật thì sẽ có người thích. Chỉ là ít hay nhiều. Đây lại là một bức tranh cổ quái, ma mị về chủ đề và khá bí ẩn về tác giả. Chúng sẽ như liều thuốc “tốt” khích lệ “thú sưu tầm” của một vài nhà sưu tập (dày dặn) và đã có trong tay nhiều tác phẩm quý khác.
Và câu trả lời về “sự yêu thích ấy được quyết định bởi mức giá nào” sẽ đến vào ngày 4.10.2022 tại Paris…
Bài viết bởi Viet Art View
Bản quyền thuộc về Viet Art View