“Sanyu đến Mỹ để quảng bá môn ping-tennis”, Robert Frank, nhiếp ảnh gia người Mỹ đã trở thành bạn và bạn cùng phòng của Sanyu tại New York, nhớ lại. “Đó là lý do duy nhất khiến anh ấy đến đây.”
Năm 1948, Sanyu đã có một nỗ lực ngắn ngủi để xây dựng cuộc sống ở Mỹ. Vào thời điểm này, ông đã tận hưởng gần hai thập kỷ thành công tương đối ở Paris, sau khi được một nhà buôn có ảnh hưởng, Henri-Pierre Roché, ủng hộ. Roché đã giới thiệu cho Sanyu các kỹ thuật mới như drypoint trên tấm kẽm và sưu tập (và treo) các tác phẩm của Sanyu cùng với Matisse và Picasso. Ảnh hưởng của ông đối với tác phẩm của nghệ sĩ Trung Quốc này rất sâu sắc, nhưng mối quan hệ trở nên tồi tệ vì sự phụ thuộc tài chính cay đắng của Sanyu đối với nhà buôn. Nhu cầu kiếm tiền và việc phổ biến trò chơi “ping-tennis” do ông phát minh ra (một loại kết hợp giữa bóng bàn và quần vợt) đã đưa ông đến Mỹ. Đó là một khởi đầu mới ngắn ngủi. Trong vòng hai năm, ông đã trở lại Paris.
Sanyu, ‘Nude năm’ (khoảng 1950)
Sanyu, ‘Nu’ (1965)
Sanyu sống một cuộc đời bất ổn, nhưng các bức tranh của ông toát lên sự bình tĩnh, nhịp nhàng và cân bằng. Những bức vẽ đường nét về hình người và tranh tĩnh vật về hoa cúc của ông mang tính chất của âm nhạc, không có cao trào mà có phần dân dã, giống như một bản nhạc đêm của Chopin dành cho piano độc tấu hoặc một số tác phẩm nhạc ambient lấy cảm hứng từ nhạc đồng quê thời kỳ đầu của Brian Eno. Có lẽ là có lý do khi cuộc đời của Sanyu kết thúc theo cách vừa bi thảm vừa hoàn toàn yên bình. Sau khi tiếp đón một số người bạn, ông ngủ quên khi đang đọc sách, không để ý thấy khí gas rò rỉ. Ông qua đời khi đang ngủ.
Trong căn hộ của mình, cảnh sát và nhân viên điều tra phát hiện ra giấy tờ nhập tịch. Ông đã có ý định nhập quốc tịch Pháp. Giống như chuyến đi không thành công của mình đến Mỹ, Sanyu đã đi vào nơi vô định để tìm kiếm một điều: quê nhà. Những gì Châu Âu và Châu Mỹ mang lại cho ông về mặt cảm hứng nghệ thuật, có lẽ chúng không bao giờ thực sự phù hợp với cảm giác được thuộc về.
Sanyu, ‘Hoa cúc trong một chiếc bình thủy tinh’ (Thập niên 1950)
Chúng ta còn lại một khối lượng tác phẩm mang trong vẻ đẹp thanh bình của nó một loại sức nặng kỳ lạ. Những hình người được thu gọn thành các đường nét, nhưng vẫn chìm sâu trên bề mặt của chúng. Chúng được nhìn thấy bằng một con mắt quan sát, trong chuyến lang thang của nó, bắt gặp cơ thể từ những góc nhìn xa lạ nhưng hài hòa. Đôi khi điều này có vẻ dịu dàng. Đôi khi nó dường như đặt người mẫu vào những vị trí cực kỳ dễ bị tổn thương.
Sự đơn giản về bố cục và sự phức tạp về cảm xúc trong các bức tranh và bản in của Sanyu đã khiến ông trở thành một nghệ sĩ được ngưỡng mộ và sưu tập rộng rãi. Sự mềm mại của chất liệu và cảm giác truyền thống mà ông có từ nền tảng tranh lụa Trung Quốc mang đến một cá tính riêng cho việc ông tiếp thu chủ nghĩa hiện đại của châu Âu, tăng tốc trong cuộc sống đô thị và nghệ thuật đương đại vào đầu thế kỷ mới. Sự nổi tiếng của ông tại các cuộc đấu giá đã được ghi nhận đầy đủ. Các tác phẩm của ông đã xuất hiện trên thị trường thứ cấp 856 lần [tính đến năm 2019, thời điểm của bài viết] và bán được đều đặn trong nhiều năm, thu về hơn 20 triệu USD tổng doanh số trong mỗi mười năm qua.
Sanyu, ‘Hoa cúc trong một chiếc bình thủy tinh’ (Thập niên 1950)
Trong tháng 10 năm 2019, một tác phẩm duy nhất của Sanyu đã được bán với giá hơn 20 triệu USD. Tác phẩm đạt được chuẩn mực đó, ‘Nu’ (1965), đã được bán với giá 25.253.527 USD tại Đấu giá Nghệ thuật Hiện đại và Đương đại buổi tối của Sotheby’s Hong Kong. Nó đã vượt qua ‘Five Nudes’ [Nude năm] (khoảng năm 1950), được bán với giá 16.493.375 USD tại Ravenel Hong Kong năm 2011.
Sau đó, ‘Five Nudes’ [Nude năm] một lần nữa được đấu giá vào cuối tháng 11 tại Christie’s, đạt 303.985.000 HKD [hơn 39 triệu USD nếu tính theo tỷ giá hiện tại]. Christie’s chắc chắn đã nhấn mạnh vào các chi tiết của tác phẩm khiến nó khác biệt với các tác phẩm khác của Sanyu và tập trung nhiều vào cách cuộc sống của nghệ sĩ này khác với những người cùng thời ở Trung Quốc.
Sanyu, ‘Chậu hoa cúc’ (Thập niên 1950)
“Việc chào bán kiệt tác mang tính đột phá này sẽ đánh dấu một thời khắc quyết định cho thị trường đấu giá”, thông cáo báo chí của họ nêu rõ. ‘Five Nudes’ “sẽ được giới thiệu như điểm nhấn hàng đầu của Phiên đấu giá Nghệ thuật Đương đại và thế kỷ XX.”
“Five Nudes là bức tranh khỏa thân lớn nhất có hình ảnh phụ nữ khỏa thân mà Sanyu từng sáng tác và có số lượng nhân vật nhiều nhất trong một bố cục duy nhất; không có tác phẩm nào khác của Sanyu mô tả nhiều chủ thể con người như vậy.”
Đây là minh chứng cho vòng đời vững chắc, với những thời điểm hồi sinh của Sanyu trên thị trường khi tác phẩm của ông được giới thiệu là tác phẩm hàng đầu trong một cuộc đấu giá bao gồm những người khổng lồ như Zao Wou-Ki và Tsuguharu Foujita, cả hai đều đang trải qua thời kỳ bùng nổ trên thị trường Châu Á và toàn cầu. Đây tiếp tục là minh chứng cho bản chất phức tạp, tiên phong của Sanyu ở góc độ con người, và quyền năng ôn hòa của ông với tư cách một họa sĩ bậc thầy.
Written by Adam Heardman
Source: Mutual Art
