Lê Phổ (1907 – 2001). Một gia đình trong vườn. Khoảng 1938. Mực và bột màu trên lụa. 91.3×61.5 cm, 36×24 ¼ in. Nguồn hình ảnh: Sotheby’s. Là ví dụ hoàn hảo cho kỹ năng, kỹ thuật và óc tưởng tượng sống động của Lê Phổ, La famille dans le jardin [Một gia đình trong vườn] thuộc về đỉnh cao của tác phẩm Lê Phổ cũng như của kỷ nguyên phong cách bao quát chủ nghĩa hiện đại Việt Nam. Được vẽ vào năm 1938, La famille dans le jardin là tác phẩm tượng hình lớn thứ hai trên chất liệu này của họa sĩ xuất hiện trên thị trường đấu giá. Trước khi đến với chuỗi đấu giá kỷ niệm 50 năm hoạt động ở thị trường châu Á của Sotheby’s vào tháng 4 vừa qua, bức tranh thuộc về người sở hữu đã mua nó từ cuộc đấu giá Tranh Đông Nam Á năm 1999 của Christie’s, diễn ra tại Singapore, ngày 28 tháng 3 năm 1999, khi đó nó được ước tính 35.000 – 45.000 SGD, bán với giá 74.750 SGD. Xuất hiện trên sàn đấu của Sotheby’s, bức tranh đã mang lại 18.600.000 HKD, gấp khoảng 54 lần kết quả đấu giá của nó vào năm 1999. Nguồn: Sotheby’s, Christie’s, Macrotrends LLC, Pound Sterling Live.
Trong nhiều thế kỷ, các nhà triết học đã nâng lên rồi hạ xuống giá trị của nghệ thuật. Mặc dù chúng ta không thể giải quyết các cuộc tranh luận của họ, nhưng có thể giải thích việc nghệ thuật thực tế được định giá như thế nào trên thị trường. Trái ngược với huyền thoại phổ biến, ngành này có một hệ thống nghiêm ngặt được công nhận để xác định giá trị của mỹ thuật.
Hệ thống này tạo thành cơ sở định giá mà các nhà sưu tập sử dụng cho các mục đích cá nhân và kinh doanh. Trên thực tế, đối với nhiều nhà sưu tập, việc định giá thể hiện một hình thức chăm sóc khác; giống như việc chuyên gia đóng khung bảo vệ tác phẩm khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, việc định giá xác định vị trí của tác phẩm trên thị trường. Nó diễn ra như thế nào?
Các loại định giá khác nhau
Có ba loại định giá mỹ thuật: Thay thế cho Giá trị Mới, Giá trị Thị trường Hợp lý và Giá trị Tiền Thị trường.
Giả sử một đám cháy tấn công ngôi nhà và phá hủy bộ sưu tập mỹ thuật của bạn. Nếu bạn có bảo hiểm đồ đạc trong nhà, yêu cầu bồi thường của bạn sẽ dựa trên phương pháp Thay thế cho Giá trị Mới. Cách tiếp cận này xem xét chi phí thay thế tác phẩm nghệ thuật đã có từ trước bằng một tác phẩm nghệ thuật tương đương trong một thị trường mở và hiện tại. Hãy coi đó là giá của một tác phẩm nghệ thuật bằng với cái đã mất.
Giá trị Thị trường Hợp lý đặt câu hỏi: người mua sẵn sàng trả tiền người bán cho một tác phẩm nghệ thuật với điều kiện là cả hai bên đều có thông tin liên quan. Hãy coi đó là điều hợp lý để yêu cầu về tác phẩm, nếu bạn định bán lại nó trên thị trường mở và hiện tại. Điều quan trọng là, cách tiếp cận này mang tính lý thuyết — nghĩa là Giá trị Thị trường Hợp lý không phải là câu hỏi về việc một tác phẩm thực sự sẽ được bán với giá bao nhiêu, mà là câu hỏi về việc nó nên được bán với giá bao nhiêu. Phương pháp này hữu ích nhất cho mục đích xác thực bất động sản và thuế.
Giá trị Tiền Thị trường là giá trị thị trường hợp lý của một tác phẩm nghệ thuật, trừ đi chi phí bán hàng. Hãy coi đó là số tiền bạn sẽ bỏ túi nếu bạn bán lại tác phẩm trên thị trường mở và hiện tại. Cách tiếp cận này thích hợp trong trường hợp ly hôn hoặc giải thể quan hệ đối tác.
Xem xét bản thân tác phẩm nghệ thuật
Trong khi người định giá xem xét thị trường, việc định giá bắt đầu và kết thúc với chính tác phẩm nghệ thuật. Để hoàn thành bất kỳ loại định giá nào, người định giá phải xem xét: tác phẩm nghệ thuật này đến từ đâu, ai làm ra nó và nó là loại tác phẩm gì?
Tác phẩm nghệ thuật của bạn đến từ đâu?
Các tác phẩm nghệ thuật bắt nguồn từ Thị trường Sơ cấp hoặc Thị trường Thứ cấp. Thị trường Sơ cấp mô tả thị trường mà tác phẩm lần đầu tiên tham gia. Khi điều này xảy ra, giá trị của nó phụ thuộc vào phòng trưng bày của nó, có thể được định hình bởi Nhà buôn, Nhà tư vấn nghệ thuật, Nhà sưu tập Alpha và Nhân viên giám tuyển.
Một tác phẩm tham gia Thị trường Thứ cấp khi nó được bán lại. Ở đây, cung, cầu và mức độ marketing gắn liền với tác phẩm ảnh hưởng đến giá trị của nó.
Ai làm ra tác phẩm nghệ thuật của bạn?
Trong thế giới nghệ thuật, chúng ta chia các nghệ sĩ thành ba cấp độ: Mới nổi, Giữa Sự nghiệp và Đã thành danh. Làm như vậy, có thể giúp điều chỉnh giá trị của tác phẩm và định giá công bằng.
Nghệ sĩ mới nổi là những người mới tham gia vào thế giới nghệ thuật. Thông thường, họ đã tốt nghiệp một số loại hình nghiên cứu nghệ thuật, có một lượng tác phẩm nhỏ và đã mài giũa tay nghề. Mặc dù họ có thể đã trưng bày trong các triển lãm nhóm hoặc không gian do nghệ sĩ điều hành, nhưng không chắc họ đã bán tác phẩm thông qua đấu giá. Những nghệ sĩ này đang ở mũi nhọn của sự nghiệp.
Đúng như tên gọi, các Nghệ sĩ Giữa Sự nghiệp đang ở giữa hành trình nghệ thuật của họ. Hiện tại, họ có một lượng tác phẩm với ít nhất là sự công nhận của các viện trong khu vực. Họ có thể đã bán tác phẩm thông qua đấu giá và sẽ trưng bày cá nhân nhiều lần.
Các nghệ sĩ đã thành danh được coi là ‘blue chip’ trong thị trường nghệ thuật. Có thể họ đang sống hoặc đã mất, có một khối lượng tác phẩm lớn, được quốc gia hoặc quốc tế công nhận và thành đạt ở mức độ cao.
Còn các yếu tố định giá khác thì sao?
Việc biết tác phẩm nghệ thuật của bạn bắt nguồn từ thị trường và nghệ sĩ nào sẽ tạo tiền đề cho việc định giá. Tuy nhiên, sẽ phải xem xét sáu yếu tố bổ sung: chất lượng, độ hiếm, tình trạng, xuất xứ, lịch sử triển lãm và trưng bày cũng như kích thước.
Chất lượng là một cái gì đó khó xác định. Nó đề cập đến những đặc điểm vô hình đã truyền cảm hứng cho mọi người đứng trước một bức tranh hàng giờ liền, nghiêng đầu để quan sát. Đôi khi chất lượng phát sinh từ các đặc điểm hình thức của một tác phẩm, chẳng hạn như kỹ thuật thực hiện và bố cục hoặc từ sự sâu sắc, tính độc đáo hoặc sự phù hợp của chủ đề.
Độ hiếm tự nó đã giải thích. Nếu một tác phẩm đặc biệt hiếm, nó sẽ được mong muốn hơn và những tác phẩm đó, có lẽ sẽ có giá trị hơn.
Nếu một tác phẩm nghệ thuật bị hư hỏng, phai màu hoặc thủng, Tình trạng của nó sẽ bị ảnh hưởng. Lý tưởng nhất là tác phẩm nghệ thuật của bạn ở trong tình trạng tốt nhất của nó.
Xuất xứ là một khía cạnh thú vị của việc định giá nghệ thuật. Mặc dù các đồ vật thường có giá trị hơn nếu còn mới, nhưng đối với các tác phẩm nghệ thuật thì khác một chút. Nếu một tác phẩm nghệ thuật đã được chuyển giao giữa các nhà sưu tập nổi tiếng hoặc những người nổi tiếng, nó sẽ trở nên có giá trị hơn. Theo cách này, xuất xứ hoặc lịch sử sở hữu của một tác phẩm có thể chứng minh được tầm ảnh hưởng.
Tương tự như xuất xứ, là Lịch sử Triển lãm và Trưng bày của một tác phẩm nghệ thuật. Nếu một tác phẩm đã được trưng bày ở bất kỳ nơi nào quan trọng, thì giá trị của nó có thể tăng lên.
Cuối cùng, giá trị của một tác phẩm nghệ thuật có thể bị ảnh hưởng bởi Kích thước của nó. Nếu một tác phẩm có kích thước lớn, nó có thể có giá trị hơn – nhưng quy tắc này không cứng nhắc. Một tác phẩm nhỏ của John Olsen hầu như luôn có giá trị hơn một bức tranh lớn của một nghệ sĩ mới nổi. Tương tự, nếu một tác phẩm nhỏ có chất lượng cao hoặc tinh túy đối với một nghệ sĩ, nó có thể có giá trị hơn một tác phẩm lớn có chất lượng thấp hơn hoặc ít người biết đến hơn.
Nguồn: Art and Collectors
Lược dịch bởi Viet Art View
