Từ Michelangelo đến Morandi, từ Medici đến Rothschilds, triển lãm tổ chức tại Gallerie d’Italia xem xét mối quan hệ giữa các nghệ sĩ và những người bảo trợ của họ.
Một bức chân dung của người bảo trợ quyền lực Lorenzo de’ Medici (vẽ năm 1552-53). Bronzino và xưởng vẽ; Gallerie degli Uffizi; Galleria delle Statue e delle Pitture.
Medici, Rothschilds và J.P. Morgan có một điểm chung. Họ đều là những người cung cấp tài chính để tạo nên những di sản nghệ thuật đồ sộ. Họ cũng là những nhân vật quan trọng trong triển lãm về nghệ thuật trong mối gắn kết với những nhà bảo trợ hàng đầu. Được tổ chức tại chi nhánh Milan của Gallerie d’Italia, triển lãm khám phá vai trò của thế giới tài chính đối với nghệ thuật và vai trò của nghệ thuật trong việc củng cố địa vị xã hội của các chủ ngân hàng. Theo lời của nhà xã hội học người Pháp Pierre Bourdieu, đó là một cuộc điều tra lớn về cách vốn kinh tế biến thành vốn văn hóa và biểu tượng.
[Trích đoạn] Amos Cassioli, Lorenzo dei Medici cho Galeazzo Sforza xem những đồ nội thất nghệ thuật mà ông đã sưu tập, 1868, Sơn dầu trên toan, 193 × 290 cm, Siena, Banca Monte dei Paschi di Siena, Bộ sưu tập Chigi Saracini, Ảnh: Claudio Giusti.
Triển lãm trải dài khoảng thời gian 500 năm — từ Medici đến Rothschilds — và cuộc càn quét lãnh thổ từ Châu Âu đến Hoa Kỳ. Mười một phần, mỗi phần dành riêng cho một chủ ngân hàng, chứa 120 bức tranh, tác phẩm điêu khắc, bản vẽ, bản khắc và đồ đồng của các nghệ sĩ bao gồm Michelangelo, Caravaggio, Anthony van Dyck, Angelica Kauffman và Giorgio Morandi. Triển lãm bao gồm các tác phẩm được mượn từ Musée du Louvre, Phòng trưng bày Quốc gia London, Albertina ở Vienna, Staatliche Museen ở Berlin và Thư viện, Bảo tàng Morgan ở New York.
“Các chủ ngân hàng là một trong những nhóm sưu tập nhiều nhất trên thế giới,” Fernando Mazzocca, đồng giám tuyển cho biết. “Chúng tôi đã tìm cách thể hiện sở thích cá nhân của họ thông qua những tác phẩm mà họ mua hoặc đặt hàng. Điều nổi lên ở đây là cảm nhận về sự tinh tế của mỗi nhà sưu tập.”
Caravaggio. St. Jerome (khoảng 1605-06); Montserrat, Museu de Montserrat.
Những người bảo trợ nổi tiếng bao gồm Cosimo và Lorenzo de’ Medici, các đại công tước quyền lực của Tuscany, những người đã đổ một số tiền khổng lồ vào thời kỳ Phục hưng Florence, và Agostino Chigi, nhà tài chính người Siena của các giáo hoàng mà Raphael đã vẽ bức bích họa Biệt thự Farnesina ở Rome cho họ. Người xem sẽ biết rằng gia đình Torlonia, nổi tiếng ngày nay vì sở hữu bộ sưu tập tác phẩm điêu khắc cổ lớn nhất hiện đang nằm trong tay tư nhân, cũng là tác phẩm nghệ thuật được đặt hàng, như ‘Per un de’ piedi il furibondo Alcide afferra e scaglia Lica’ (1812)—“có thể là tác phẩm vĩ đại nhất của [Antonio ] Canova”, Mazzocca nói.
Ảnh chụp tại triển lãm
Triển lãm cũng khám phá động lực của những người bảo trợ. Một số, như Lorenzo de’ Medici—có chân dung và tượng bán thân thực hiện bởi những nghệ sĩ Pietro Torrigiano và Bronzino trong triển lãm—tìm kiếm vinh quang cá nhân. Những người khác nhằm mục đích làm cho xã hội thêm phong phú thông qua nghệ thuật. Andrew Mellon, người thừa kế đế chế ngân hàng Hoa Kỳ, bắt đầu xây dựng Tòa nhà phía Tây của Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia ở Washington, DC vào năm 1937; Sau khi ông qua đời, con trai ông đã tặng khoảng 1.000 bức tranh — bao gồm các tác phẩm của Raphael, Titian và Claude Monet — cho bảo tàng.
Ảnh chụp tại triển lãm
Một danh mục đi kèm bao gồm các bài tiểu luận chuyên sâu phân tích di sản của từng chủ ngân hàng và ghi chú chi tiết về tác phẩm. Mazzocca nói, những khám phá lớn nhất liên quan đến những tính cách khó hiểu hơn. Everhard Jabach đã mua các bộ sưu tập từ Ludovisi ở Rome và Vua Charles I của Anh. Joachim Heinrich Wilhelm Wagener, người có 262 tác phẩm tạo thành bộ sưu tập tư nhân lớn nhất về các tác phẩm đương đại ở Phổ, đã thành lập cơ sở của Alte Nationalgalerie ở Berlin.
Địa điểm của triển lãm, trong trụ sở được trang hoàng lộng lẫy của Banca Commerciale Italiana (Comit) trước đây, có ý nghĩa tượng trưng. Không gian hiện đóng vai trò là một trong bốn bảo tàng của Ý trong mạng lưới Gallerie d’Italia, do ngân hàng Intesa Sanpaolo tạo ra để trưng bày bộ sưu tập nghệ thuật của riêng mình. “Với các bảo tàng của mình, Intesa vận hành cách tiếp cận văn hóa mà chúng tôi khám phá thông qua triển lãm này,” Mazzocca nói.
Triển lãm khép lại với phần dành riêng cho Raffaele Mattioli, người được gọi là “chủ ngân hàng nhân văn”, người đóng vai trò hàng đầu trong việc điều phối sự hồi sinh văn hóa và kinh tế thời hậu chiến của Ý. Mattioli đã tranh đấu để bảo tồn di sản nghệ thuật của đất nước, mua tác phẩm Rondanini Pietà (1564) của Michelangelo cho thành phố Milan để nó không bị đưa sang Mỹ, và thành lập bộ sưu tập nghệ thuật cho ngân hàng Comit do ông lãnh đạo. Ông đã hỗ trợ các nghệ sĩ như Renato Guttuso và Morandi, bằng những đơn đặt hàng và mua các tác phẩm của họ trên tư cách ngân hàng và cả cá nhân.
Ảnh chụp tại triển lãm
Khi Comit hợp nhất với các ngân hàng khác vào cuối những năm 1990 để thành lập Intesa Sanpaolo hiện tại, bộ sưu tập nghệ thuật của nó đã trở thành cơ sở cho những gì hiện được trưng bày trong Gallerie d’Italia. Mối liên hệ giữa các viện bảo tàng và Mattioli được thể hiện trong bức Tĩnh vật (1946) của Morandi, do chủ ngân hàng đặt hàng, bức tranh này lần đầu tiên được trưng bày trước công chúng. “Triển lãm này là một cơ hội hiếm có để nghiên cứu về Mattioli,” Mazzocca nói. “Ít người hiểu được những gì ông đã làm cho nghệ thuật.”
Triển lãm ‘Người bảo trợ, Nhà sưu tập, Những đóng góp cho xã hội: từ Medici đến Rothschilds’, trưng bày tại Gallerie d’Italia, Milan, đến ngày 26 tháng 3 năm 2023.
Nguồn: The Art Newspaper, Gallerie d’Italia
Lược dịch bởi Viet Art View
